Tymczasowe aresztowanie - kiedy jest stosowane?
W świecie prawa istnieje wiele skomplikowanych procedur, które mogą mieć wpływ na nasze życie w różnych sytuacjach. Jednym z narzędzi, które może być używane w określonych przypadkach, jest areszt. Czym dokładnie jest ten rodzaj środka zapobiegawczego i w jakich sytuacjach może być stosowany? W tym artykule przedstawimy istotne informacje dotyczące aresztu.
Czym jest tymczasowe aresztowanie?
Areszt to najbardziej dotkliwy środek zapobiegawczy, który może być zastosowany wobec osoby podejrzanej o popełnienie przestępstwa. Decyzję o zastosowaniu takiego aresztu podejmuje sąd na wniosek prokuratora. Jego celem jest zabezpieczenie prawidłowego toku postępowania karnego i umożliwienie prowadzenia śledztwa. Areszt nie jest zatem formą wykonania kary, chociaż czas spędzony w izolacji zalicza się na poczet orzeczonego wyroku.
Warunki stosowania takiego aresztu
Polskie prawo precyzuje, że areszt może być stosowany, jeśli istnieje uzasadnione podejrzenie popełnienia przestępstwa i zachodzą któreś z poniższych okoliczności:
- istnieje ryzyko matactwa ze strony podejrzanego, któremu może zależeć na ukryciu dowodów, zatuszowaniu przestępstwa poprzez np. niszczenie, zmienianie lub zacieranie śladów czy ustalenie wspólnej wersji z innymi osobami,
- istnieje obawa, że podejrzany ukryje się albo ucieknie,
- za przestępstwo zarzucone podejrzanemu grozi surowa kara.
Warto zauważyć, że areszt można zastosować tylko w przypadkach, gdy sąd uzna, że inne, łagodniejsze środki zapewniające osiągnięcie celu procesowego są niewystarczające lub niemożliwe do zastosowania. Sąd musi dokonać indywidualnej oceny każdej sytuacji przed podjęciem decyzji o aresztowaniu.
Areszt a prawa podejrzanego
Osoba aresztowana ma zagwarantowane określone prawa. Podejrzany tymczasowo pozbawiony wolności ma prawo do:
- żądania poinformowania wskazanej przez siebie osoby o zastosowaniu aresztu,
- skorzystania z pomocy adwokata, w tym do spotkania z nim w areszcie,
- zaskarżenia postanowienia o zastosowaniu tymczasowego aresztowania,
- składania wniosków o zastosowanie innych środków zabezpieczających, które nie obejmują aresztu.
Należy podkreślić, że areszt nie jest równoznaczny z wyrokiem skazującym. Ma on charakter tymczasowy i służy jedynie zabezpieczeniu postępowania karnego oraz przeciwdziałaniu ryzyku matactwa lub ucieczki bądź ukrycia się ze strony podejrzanego.
Osoba zatrzymana i umieszczona w areszcie formalnie nadal jest niewinna i ma pełne prawo do obrony. To dopiero w toku postępowania sądowego zostaje podjęta ostateczna decyzja dotycząca winy podejrzanego albo jej braku.
Pomoc adwokata w przypadku aresztowania
W przypadku zastosowania aresztu podejrzany ma prawo skontaktować się z adwokatem oraz korzystać z jego pomocy przez cały czas trwania postępowania. W pewnych sytuacjach, jeżeli podejrzany nie korzysta z pomocy adwokata z wyboru, istnieje obowiązek zapewnienia adwokata z urzędu.
Przy obecności adwokata podejrzany może uzyskać wsparcie w zrozumieniu zarzutów, przygotowaniu wyjaśnień oraz w składaniu wniosków w jego interesie. Adwokat może również upewnić się, że przesłuchanie przebiega zgodnie z prawem i nie narusza praw podejrzanego. Bardzo ważna jest także możliwość osobistego spotkania aresztowanego z obrońcą, gdyż na początku postępowania karnego podejrzanemu odmawia się prawa do widzenia z rodziną lub znajomymi.
Ważne jest, aby podejrzany był świadomy swojego prawa do adwokata i korzystał z tego uprawnienia. Obrońca może odgrywać istotną rolę w ochronie praw i interesów. podejrzanego, zapewniając mu profesjonalne wsparcie i pomagając w zrozumieniu procedur prawnych.
ul. Gabriela Narutowicza 3/2
70-231 Szczecin
tel. +48 91 434 22 54
